Translator's note: On the surface, the qualities the Buddha attributes to Hatthaka in this sutta do not seem especially "amazing" or "astounding." Keep in mind, however, that the Canon depicts Hatthaka as very wealthy, and the Commentary adds that he is a prince. To find such qualities in a person of power and wealth is fairly amazing.

 

On one occasion the Blessed One was staying near Alavi at the Aggalava Shrine. There he addressed the monks:


Một thời, Thế Tôn trú ở Àlavì, tại điện Phật Aggàlava. Tại đấy, Thế Tôn bảo các Tỷ-kheo :

 

-"Monks, remember Hatthaka of Alavi as being endowed with seven amazing, astounding qualities. Which seven? Monks, Hatthaka of Alavi is endowed with conviction. He is virtuous. He has a sense of conscience. He has a sense of concern.1 He is learned. He is generous. He is discerning. Remember Hatthaka of Alavi as being endowed with these seven amazing, astounding qualities."


-"Này các Tỷ-kheo, Hatthaka, người xứ Àlavì thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có này. Thế nào là bảy? Này các Tỷ-kheo, Hatthaka, người xứ Àlavì, có giới, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì ; có lòng xấu hổ, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì ; có lòng sợ hãi, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì ; nghe nhiều, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì ; có bố thí, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì ; có trí tuệ, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì." Thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có này, này các Tỷ-kheo, là Hatthaka người xứ Àlavì. Hãy thọ trì như vậy.

 

That is what the Blessed One said. Having said it, the One Well-going, getting up from his seat, went into his dwelling.


Thế Tôn nói như vậy. Nói như vậy xong, bậc Thiên Thệ từ chỗ ngồi đứng dậy đi vào tịnh xá.

 

Then early in the morning a certain monk, having put on his robes and carrying his bowl & outer robe, went to Hatthaka of Alavi's home. On arrival, he sat down on a seat made ready. Then Hatthaka of Alavi approached the monk and, having bowed down to him, sat to one side. As he was sitting there the monk said to him:


Rồi một Tỷ-kheo đắp y vào buổi sáng, cầm bát y, đi đến trú xá của gia chủ Hatthaka người Àlavì ; sau khi đến, liền ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn. Rồi gia chủ Hatthaka người Àlavì, đi đến Tỷ-kheo ấy, sau khi đến, đảnh lễ Tỷ-kheo ấy rồi ngồi xuống một bên. Tỷ-kheo ấy nói với Hatthaka, người xứ Àlavì, đang ngồi xuống một bên :

 

"Friend, the Blessed One has described you as being endowed with seven amazing, astounding qualities. Which seven? "


Thưa Hiền giả, Thế Tôn đã nói Hiền giả thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có. Thế nào là bảy ?

 

'Hatthaka of Alavi is endowed with conviction. He is virtuous. He has a sense of conscience. He has a sense of concern. He is learned. He is generous. He is discerning.' Friend, the Blessed One has described you as being endowed with these seven amazing, astounding qualities.


Có lòng tin, này các Tỷ-kheo là Hatthaka, người xứ Àlavì. Vị ấy có giữ giới. Vị ấy có lòng xấu hổ. Vị ấy có lòng sợ hãi. Vị ấy nghe nhiều. Vị ấy có bố thí. Vị ấy có trí tuệ. Thưa Hiền giả, Hiền giả thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có này như Thế Tôn đã nói.

 

-"I hope, sir, that there were no white-clad householders there."


-"Thưa Tôn giả, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng ?"

 

-"No, friend, there were no white-clad householders there."


-"Thưa Hiền giả, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng."

 

-"It's good, sir, that there were no white-clad householders there."


-"Lành thay, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng."

 

Then the monk, having received alms at Hatthaka of Alavi's home, departed. After his meal, returning from his alms round, he went to the Blessed One. On arrival, having bowed down to the Blessed One, he sat to one side. As he was sitting there, [he told the Blessed One what had happened.]


Rồi Tỷ-kheo ấy, sau khi nhận đồ ăn khất thực tại trú xứ của Hatthaka, người xứ Àlavì, từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. Rồi Tỷ-kheo ấy, sau khi ăn xong, trên con đường khất thực trở về, đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn :

 

Then early in the morning, Lord, I having put on my robes and carrying my bowl & outer robe, went to Hatthaka of Alavi's home. On arrival, I sat down on a seat made ready. Then Hatthaka of Alavi approached me and, having bowed down to me, sat to one side. As he was sitting there I said to him:


Ở đây, bạch Thế Tôn, con vào buổi sáng đắp y, cầm y bát đi đến trú xứ của Hatthaka, người Àlavì ; sau khi đến, con ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn, Bạch Thế Tôn, rồi con nói với Hatthaka, người xứ Àlavì đang ngồi một bên :

 

-"Friend, the Blessed One has described you as being endowed with seven amazing, astounding qualities. Which seven?


-"Thưa Hiền giả, Thế Tôn đã nói Hiền giả thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có. Thế nào là bảy ?

 

'Hatthaka of Alavi is endowed with conviction. He is virtuous. He has a sense of conscience. He has a sense of concern. He is learned. He is generous. He is discerning.' Friend, the Blessed One has described you as being endowed with these seven amazing, astounding qualities."


Có lòng tin, này các Tỷ-kheo là Hatthaka, người xứ Àlavì. Vị ấy có giữ giới. Vị ấy có lòng xấu hổ. Vị ấy có lòng sợ hãi. Vị ấy nghe nhiều. Vị ấy có bố thí. Vị ấy có trí tuệ. Thưa Hiền giả, Hiền giả thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có này như Thế Tôn đã nói.

 

When heard that, Lord, Hatthaka of Alavi said to me:


Khi nghe nói như vậy, bạch Thế Tôn, Hatthaka người xứ Àlavì nói với con :

 

-"I hope, sir, that there were no white-clad householders there."


-"Thưa Tôn giả, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng ? "

 

-"No, friend, there were no white-clad householders there."


-"Thưa Hiền giả, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng."

 

-"It's good, sir, that there were no white-clad householders there."


-"Lành thay, ở đây không có người gia chủ bận áo trắng."

 

[The Blessed One replied:] "It's good, monk, it's very good that the clansman is modest and does not want others to know of the skillful qualities present in him. In that case, monk, remember Hatthaka of Alavi as being endowed with this eighth amazing, astounding quality: modesty."


-"Lành thay, lành thay, này Tỷ-kheo ! Này Tỷ-kheo, thiện nam tử này là ít dục. Vị ấy không muốn các thiện pháp của mình được người khác biết đến. Do vậy, này Tỷ-kheo, hãy thọ trì rằng, Hatthaka người xứ Àlavì, thành tựu bảy pháp vi diệu chưa từng có này, tức là ít dục."

 

Notes

1. Ottappa: Concern for the results of unskillful actions.

See also: AN 8.24.